Analiza środków transportu w wybranych miastach 

Komunikacja miejska Żory  

Na terenie miasta zadania w zakresie organizacji komunikacji publicznej realizuje Gmina Miejska Żory w ramach sieci 8 bezpłatnych linii autobusowych. Bezpłatna Komunikacja Miejska w Żorach została uruchomiona 1 maja 2014. Początkowo było 7 linii autobusowych, a od 2019 została uruchomiona dodatkowa linia nr 8. Wszystkie linie zaczynają się w centrum przesiadkowym. Mottem przewodnim BKM jest: "Nie kombinuj. Jedź za darmo!"
 Przed wprowadzeniem BKM na terenie miasta kursowało 12 linii Międzygminnego Związku Komunikacyjnego, z których obecnie pozostało 6. Zapewniają one komunikację z sąsiednimi gminami.

Centrum przesiadkowe

Od września 2019 roku żorzanie mogą korzystać z nowego centrum przesiadkowego, zbudowanego w miejscu dawnego dworca autobusowego. Mieszkańcy miasta doceniają nową inwestycję, uważając ją za znacznie bardziej funkcjonalną i ładniejszą od poprzedniczki.

Kierunki jazdy

Na terenie miasta usługi przewozowe świadczy również Międzygminny Związek Komunikacyjny w Jastrzębiu-Zdroju, na liniach dowożących do Żor z kierunków: Jastrzębie-Zdroju, Pawłowic, Suszca, Mizerowa, Czerwionką-Leszczyny, Rybnika, Tych i nie wielkie firmy prywatne do Rybnika Pszczyny Cieszyna oraz Katowic.  

Statystyki  

Według danych za 2015 r. Bezpłatna Komunikacja Miejska w Żorach przewoziła około 10 100 pasażerów dziennie. Porównując tę wartość do liczby mieszkańców dostrzeżemy, że to właśnie na terenie Żor jest największy odsetek mieszkańców korzystających z przejazdów autobusowych w całej aglomeracji rybnickiej 

Komunikacja samochodowa

Miasto posiada promienisty układ drogowy, połączony bezpośrednio z autostradą A1 przez Węzeł Żory. Sieć złożona jest z dróg: krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych. 

Autobusy miejskie w Opolu 

System transportu miejskiego w Opolu uruchomionego w latach 20. XX wieku; obecnie obsługuje 18 linii dziennych i 5 nocnych. Usługi transportowe wykonują również prywatni przewoźnicy. W większości są to firmy realizujące przewozy turystyczne i regularne połączenia międzynarodowe. Jest też kilka firm konkurujących z Opolskim PKS i koleją na rynku pasażerskich przewozów lokalnych, realizując je głównie mikrobusami. Największą z nich są Komercyjne Linie Autobusowe LUZ Sp. z o.o. 

Centrum przesiadkowe 

Na płycie obecnego dworca autobusowego pomiędzy ulicami 1 Maja i Armii Krajowej rozpoczynają się prace. W 2022 roku otwarcie centrum przesiadkowego Opole Główne.  

Drogi w Opolu 

W granicach administracyjnych miasta Opola znajdują się 3 drogi krajowe, 5 wojewódzkich, 7 powiatowych oraz 572 gminnych.

Infrastruktura Opola 

W 2019 roku, w ramach projektu „Czysta Komunikacja Publiczna” zakupiono oraz zamontowano elektroniczne tablice dynamicznej informacji pasażerskiej, zamontowano w autobusach nowoczesne kasowniki obejmujące skanowanie kart elektronicznych, a także zamontowano biletomaty w autobusach i na niektórych przystankach. Planowana jest także budowa ładowarek dla pojazdów elektrycznych. 

Środki transportu we Wrocławiu  

Współczesna komunikacja miejska we Wrocławiu oparta jest na dwóch środkach transportu: tramwajach i autobusach.

Komunikacja tramwajowa.

Komunikacja autobusowa.

Kolej linowa.

Współczesna komunikacja miejska  

Współcześnie linie autobusowe obsługiwane są przez różnych przewoźników, tj. MPK, DLA, Polbus i inni. Oprócz linii miejskich utrzymywanych i wyznaczanych przez miasto, funkcjonują linie uruchomione i utrzymywane przez duże centra handlowe.

Wszystkie linie tramwajowe obsługiwane są przez MPK. W latach 2009–2012 wybudowano i uruchomiono nowe torowiska na osiedlu Gaj oraz Kozanów i Maślice, bez pętli tramwajowych lecz z krańcówką dla pojazdów dwustronnych, na których uruchomiono linie w ramach programu "Tramwaj Plus"

Działania autobusów i tramwajów 

We Wrocławiu tramwaje jeżdżą codziennie na ponad dwudziestu liniach, natomiast autobusy obsługują około pięćdziesięciu tras.

Pierwsze autobusy i tramwaje dzienne zaczynają kursować po godz. 4 rano, ostatnie zjeżdżają z tras około północy.  

Dworzec autobusowy 

Obiekt, którego operatorem będzie Polbus PKS, jest ładny i mieści się blisko dworca kolejowego i transportu miejskiego.

Plany rozwoju sieci tramwajowej we Wrocławiu. 

W mieście rozważana jest budowa tunelu tramwajowego bądź metra. Takie projekty powstawały już wcześniej. Zarówno przed wojną w latach 30. XX wieku planowano metro, jak i w okresie powojennym pojawiały się takie postulaty. Obecnie władze Wrocławia zleciły naukowcom z Polskiej Akademii Nauk wykonanie analizy możliwości i opłacalności budowy podziemnego systemu komunikacji. Rozważane jest także stworzenie kolei aglomeracyjnej oraz szybkiej kolei miejskiej. 

Ciąg dalszy  

Zaplanowano także budowę linii kolei linowej, która połączyłaby dwa brzegi rzeki Odry w okolicach Politechniki Wrocławskiej (okolice budynku C13 Politechniki Wrocławskiej przy Wybrzeżu Wyspiańskiego) i na przeciwległym brzegu okolice nowo wznoszonego budynku Geocentrum – kampus przy ulicy Na Grobli. Pierwsze plany pojawiły się w 2011 r. Założono, że kolejka umożliwi transport do 370 osób na godzinę w obu kierunkach. Jednorazowo będzie można przewieźć na przeciwległy brzeg rzeki 15 pasażerów w czasie około 2,5 minuty. Koszt tej inwestycji ma wynieść około 8 milionów zł. 

Źródła:

TRANSPORT DROGOWY

1. INFRASTRUKTURA PUNKTOWA I LINIOWA
W TRANSPORCIE DROGOWYM 

CO NALEŻY DO INFRASTRUKTURY LINIOWEJ?

·            Według funkcji drogi

o   trasy europejskie

o   drogi krajowe

o   drogi wojewódzkie

o   drogi powiatowe

o   drogi miejskie

o   drogi gminne

·         WEDŁUG DOSTĘPNOŚCI I OBSŁUGI PRZYLEGŁEGO TERENU

o   AUTOSTRADY

o   DROGI EKSPRESOWE

o   DROGI OGÓLNODOSTĘPNE

CZYM JEST INFRASTRUKTURA PUNKTOWA?

·         OBIEKTY DO OBSŁUGI PASAŻERÓW

o   DWORCE

o   PRZYSTANKI

·         OBIEKTY DO OBSŁUGI ŚRODKÓW PRZEWOZOWYCH

o   STACJE TECHNICZNE

o   STACJE ZAOPATRZENIA MATERIAŁOWO-TECHNICZNEGO

·         OBIEKTY DO OBSŁUGI ŁADUNKÓW

o   STACJE

o   WYŁADOWNIE

o   PLACE I PUNKTY PRZEŁADUNKOWE

Główne szlaki przebiegające przez województwo śląskie i łączące je z innymi regionami Polski i z innymi państwami:

·         A1 - autostrada w Polsce leżąca w ciągu międzynarodowej trasy E75, leżąca w VI transeuropejskim korytarzu transportowym. A1 jest jedyną polską autostradą o przebiegu południkowym. Obecnie łączy Trójmiasto, Grudziądz, Toruń i Łódź z Piotrkowem Trybunalskim, Częstochowę z Pyrzowicami, Gliwicami oraz granicą z Czechami w Gorzyczkach.

·         A4 - najdłuższa autostrada w Polsce o długości 667 km prowadząca z zachodu na wschód przez południową Polskę. Należy do III Paneuropejskiego Korytarza Transportowego. Kontynuując bieg niemieckiej autostrady A4 z kierunku Drezna, na terenie Polski przebiega od granicy z Niemcami w Jędrzychowicach koło Zgorzelca poprzez Legnicę, Wrocław, Opole, Gliwice,
Katowice, Kraków, Tarnów, Dębicę, Rzeszów, Jarosław do przejścia granicznego z Ukrainą Korczowa – Krakowiec. Autostrada A4 jest drugą najdłuższą drogą szybkiego ruchu w Polsce.

·         S1 - budowana polska droga ekspresowa o docelowej długości łącznej ok. 142 km, położona na obszarze województwa śląskiego. Zgodnie z planami łączy Pyrzowice (A1) z granicą ze Słowacją w Zwardoniu oraz ze słowacką autostradą D3. Część trasy stanowi wschodnia obwodnica GOP.

·         S11 - budowana polska droga ekspresowa Kołobrzeg – Pyrzowice/Piekary Śląskie o projektowanej łącznej długości ok. 550 km. Prowadzi w większości śladem obecnej drogi nr 11 przez województwa: zachodniopomorskie, wielkopolskie, opolskie i śląskie.

·         S52 - droga ekspresowa biegnąca przez obszar województw śląskiego i małopolskiego. Docelowo trasa ma mieć długość ok. 143 km. Droga biegnie od granicy w Cieszynie do Bielska-Białej.  Na odcinku od Bielska-Białej do Głogoczowa droga ma biec nowym śladem (Beskidzka Droga Integracyjna). Dalej w ciągu arterii ma się znaleźć planowana północna obwodnica Krakowa łącząca autostradę A4 w Balicach z drogą ekspresową S7 w Krakowie.

·         DK1 - droga krajowa łącząca północ Polski (Gdańsk) z południem: Gorzyczkaki lub Zwardoniem (istnieją dwie równoległe trasy oznaczone jako DK1). Jest jedną z głównych tras w Polsce o przebiegu południkowym. Stanowi polską część międzynarodowego szlaku komunikacyjnego E75 Helsinki – Gdańsk – Łódź – Budapeszt – Ateny. Biegnie przez województwa: pomorskie, kujawsko-pomorskie, łódzkie i śląskie. Na północy rozpoczyna się w miejscowości Rusocin i biegnie autostradą A1 do Pyrzowic do węzła z drogą ekspresową S1, gdzie rozwidla się (rozpoczyna podwójny przebieg): od Pyrzowic do granicy z Czechami w Gorzyczkach oraz od Pyrzowic przez Dąbrowę Górniczą, Tychy, Bielsko - Białą, Żywiec do granicy ze Słowacją w Zwardoniu.

·         DK11 - droga krajowa w zachodniej części Polski o długości 596 km. Przebiega południkowo przez województwa: zachodniopomorskie, wielkopolskie, opolskie i śląskie.

·         DK44 - droga krajowa przebiegająca przez województwo śląskie oraz małopolskie. Jest jedną z pięciu dróg, łączących Górny Śląsk z Krakowem, a także najbardziej wysuniętą na południe. Łączy na jej terenie Gliwice z Mikołowem, Tychami, Bieruniem, Oświęcimiem i Krakowem. Odgrywa szczególnie ważną rolę dla miast leżących w zachodniej Małopolsce, ponieważ łączy je z Górnośląskim Okręgiem Przemysłowym. Obszar, który przecina DK44, jest uprzemysłowiony.

·         DK46 - droga krajowa o długości 270 km przebiegająca przez województwa dolnośląskie, opolskie i śląskie. Trasa łączy Kotlinę Kłodzką i południowo-zachodnią część województwa opolskiego z Opolem, Lublińcem oraz Częstochową.

·         DK78 - droga krajowa o długości ok. 230 km, przebiega przez województwa: śląskie i świętokrzyskie. Po wprowadzeniu opłat na odcinku autostrady A1 Sośnica-Gorzyczki, trasa ta będzie stanowiła dla niego bezpłatną alternatywę. Droga krajowa nr 78 łączy również miejscowości leżące w jej pobliżu z portem lotniczym Katowice w Pyrzowicach.

·         DK79 - droga krajowa przebiegająca z centralnej przez południowo-wschodnią do południowej części kraju. Jeden z trzech traktów komunikacyjnych łączących Katowice i Kraków, oraz jeden z dwóch - łączących Warszawę i Kraków.

·         DK94 - droga krajowa, będąca bezpłatną trasą alternatywną dla autostrady A4. Droga krajowa nr94 w znacznej części jest poprowadzona starą trasą drogi krajowej nr 4.Po całkowitym wybudowaniu autostrady A4 równolegle biegnąca dawna droga krajowa nr 4, nabrała znaczenia drugorzędnego i pełni funkcję trasy zapasowej; może okazać się przydatna w razie ewentualnego powstania wypadku lub innego źródła zaburzającego ruch na A4. Przebiega przez województwa: dolnośląskie, opolskie, śląskie, małopolskie oraz podkarpackie.

Przykłady infrastruktury punktowej w transporcie drogowym w województwie śląskim:

·         Centrum Przesiadkowe Żory (CPŻ) - obsługuje darmową komunikację miejską Żor, czyli mowa tu o 8 liniach autobusowaych łączących centrum miasta z jego zakątkami (dzielnicami i oddalonymi od centrum np. miejsc dla turystów czy miejsc idealnych do uprawiania sportu). Z Centrum Przesiadkowego możemy również odjechać autobusami obsługującymi połączenia międzymiastowe np. Rybnik - Żory (ZTZ), czy Jastrzębie Zdrój - Żory (MZK). Ważnym aspektem powstania CPŻ (jest to dość nowa inwestycja) była chęć stworzenia nie tylko dworca, pełnego różnego rodzaju środków transportu, ale też miejsca spotkań młodzieży, możliwości relaksu i odpoczynku.

·         Zintegrowany Węzeł Przesiadkowy w Cieszynie - obiekt łączy funkcje dworca kolejowego i autobusowego, to także architektoniczne połączenie historii z nowoczesnością. Dworzec obsługuje prowadzoną prze gminę Cieszyn komunikację miejską, która wydzieliła dziesięć linii miejskich, w tym: sześć w granicach administracyjnych miasta – w tym linia 30S – szkolna, oraz trzy wykraczające poza granice gminy Cieszyn: do Gmin Hażlach i Zebrzydowice. Na dworcu możemy skorzystać jeszcze z usług następujących przewoźników: DAS (Skoczów, Koniaków, Jaworzynka), Lajkonik (Kraków), Linea – Trans (Brenna Bukowa, Brenna Leśnica, Jastrzębie, Marklowice Górne, Zarzecze OSP, Bielsko Biała, Strumień), Trans-Bus (Leszna Podlesie, Cisownica pod Tułem, Gliwice) i Flixbus.

·         Dworzec Autobusowy Skoczów - na dworcu znajduje się około 8 przystanków, dworzec obsługują przewoźnicy tacy jak Linea-Trans, Bus Brothers, Lajkonik czy WISPOL, które jeżdzą praktycznie wszędzie do 130km od Skoczowa (Katowice, Kraków, Żory, oraz pobliskie miasteczka i wsie)

·         Dworzec Autobusowy Wodzisław Śląski - głównym zadaniem dworca jest obsługiwanie autobusów Powiatowej Komunikacji Autobusowej. Są to autobusy łączące Wodzisław Śląski z pobliskimi miasteczkami i wsiami należącymi do powiatu Wodzisław Śląski (jest to 10 linii autobusowych). Są również pojedyncze autobusy zmierzające np. do Łodzi, Gdańska, Wrocławia, Bielska czy Poznania.

2. CO WPŁYNĘŁO NA ROZWÓJ TRANSPORTU DROGOWEGO NA ŚLĄSKU?   

Główny powód rozwoju transportu drogowego oraz budowy takiej ilości dróg jest tak naprawdę pod ziemią, Śląsk charakteryzuje się dużą ilością dóbr naturalnych takich jak np. Węgiel. Ludzie z całej Polski przyjeżdżali na Górny Śląsk, aby pracować na kopalniach, hutach i innych tego rodzaju zakładach pracy. Ludziom trzeba było zapewnić transport do pracy - rozwój sieci autobusów oraz budowa dróg. Ludzie na danym terenie zakładali rodziny (rozmnażali się), więc potrzebne były kolejne linie autobusowe. Wydobyte już złoża trzeba było przetransportować do kupców, co za tym szło wybudować kolejne drogi, aby możliwości dojazdu było jak najwięcej.

Śląsk to nie tylko duże miasta zbudowane wokół zakładów pracy, ale również mniejsze miasteczka i wsie, które trzeba było połączyć z głównymi miastami, co skutkowało kolejnymi drogami i połączeniami autobusowymi.

3. DANE STATYSTYCZNE

Drogi publiczne

W 2018 r. w województwie śląskim długość dróg publicznych wyniosła 24756,4 km. Dróg publicznych o nawierzchni twardej odnotowano 21741,9 km (o 0,3% mniej w porównaniu z końcem ub. roku), z czego 94,1% stanowiły drogi publiczne o nawierzchni twardej ulepszonej. Drogi krajowe o nawierzchni twardej liczyły 1228,3 km (5,6% ogółu), natomiast samorządowe o nawierzchni twardej – 20513,6 km (94,4%).
 
Struktura dróg publicznych o nawierzchni twardej w 2018 r
(drogowe1.jpg)

Autostrady i drogi ekspresowe stanowiły łącznie 1,4% długości dróg o nawierzchni twardej w województwie, ich długość wyniosła odpowiednio: 174,9 km i 132,5 km. W porównaniu z 2017 r. długość autostrad i dróg ekspresowych pozostała na niezmienionym poziomie. W 2018 r. na drogach publicznych województwa funkcjonowały 4252 mosty i wiadukty (przed rokiem – 4253), ponadto było 159 tuneli i przejść podziemnych. Gęstość dróg publicznych o nawierzchni twardej województwo śląskie charakteryzowało się najwyższym wskaźnikiem w kraju. Na 100 km2 powierzchni województwa przypadało 176,3 km dróg publicznych o nawierzchni twardej (w kraju – 97,2 km). Odpowiednio na 100 km2 powierzchni województwa przypadało 166,0 km dróg publicznych o nawierzchni twardej ulepszonej (w kraju – 90,1 km), tj. o 0,3 km mniej niż w 2017 r. Udział długości dróg publicznych o nawierzchni twardej ulepszonej wyniósł 82,7%, a w kraju – 66,4%.
Biorąc pod uwagę podział terytorialny według powiatów, najwyższy wskaźnik gęstości dróg powiatowych o nawierzchni twardej w województwie odnotowano w Siemianowicach Śląskich (188,8 km na 100 km2), a najniższy w powiecie lublinieckim (25,1 km na 100 km2).

Drogi powiatowe o nawierzchni twardej według powiatów na 100 km2 w 2018 r
(drogowe2.jpg)

Komunikacja miejska

Ważną rolę w przewozach pasażerskich w województwie śląskim odgrywa komunikacja miejska. W 2018 r. przedsiębiorstwa i zakłady komunikacji miejskiej prowadziły przewozy na 734 liniach komunikacyjnych o łącznej długości 12410,9 km, z czego 11941,9 km to linie autobusowe, 387,8 km – linie tramwajowe i 81,2 km – trolejbusowe. Komunikacja miejska dysponowała 1846 autobusami o nominalnej liczbie 199,1 tys. miejsc, 350 tramwajami z 51,6 tys. miejsc oraz 21 trolejbusami z 1,9 tys. miejsc. W skali roku tabor komunikacji miejskiej uległ zmniejszeniu – autobusowy o 6,6%, tramwajowy o 1,4%, natomiast trolejbusowy pozostał bez zmian.

W taborze przystosowanym do przewozu osób niepełnosprawnych spadła liczba autobusów z 1552 do 1478, natomiast wzrosła liczba tramwajów z 69 do 71 pojazdów. Liczba pasażerów przewiezionych komunikacją miejską wyniosła 403,8 mln osób.


TABOR KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ   

Pojazdy samochodowe

W końcu 2018 r. w województwie śląskim zarejestrowanych było 3259,8 tys. pojazdów samochodowych i ciągników. W grupie zarejestrowanych pojazdów dominowały samochody osobowe, które stanowiły ponad 81% ogólnej liczby pojazdów samochodowych i ciągników. Liczba zarejestrowanych samochodów osobowych na koniec 2018 r. wyniosła 2650,3 tys. i była wyższa o 3,6% w odniesieniu do ub. roku. W województwie śląskim w przeliczeniu na 1000 ludności przypadało 585 samochodów osobowych. Najwyższy wskaźnik odnotowano w Katowicach (735) i powiecie myszkowskim (718), a najniższy w Chorzowie (449) i Świętochłowicach (473). Biorąc pod uwagę liczbę samochodów osobowych przypadającą na 1000 ludności w odniesieniu do 2017 r. odnotowano wzrost tego wskaźnika zarówno w województwie, jak i we wszystkich powiatach.

Liczba samochodów ciężarowych (łącznie z ciężarowo-osobowymi) wyniosła 329,1 tyś., więcej niż przed rokiem, a liczba autobusów – 11,6 tyś.
Rozpatrując grupy wiekowe pojazdów, najwięcej zarejestrowanych samochodów osobowych oraz ciężarowych odnotowano w grupie 10-15 lat, natomiast wśród autobusów przeważały pojazdy z grupy 31 lat i więcej.

Samochody osobowe na 1000 ludności według powiatów w 2018 r
(drogowe3.jpg)

Transport samochodowy zarobkowy

W województwie śląskim komunikacja w ruchu krajowym i międzynarodowym realizowana przez przedsiębiorstwa prowadzona była na 481 liniach krajowych o długości 19361 km i 2 liniach międzynarodowych o długości 2613 km. W ogólnej liczbie linii krajowych 86,3% to linie podmiejskie. W 2018 r. w województwie śląskim transportem samochodowym zarobkowym zostało przewiezionych łącznie 21,7 mln pasażerów. Średnia odległość przewozu 1 pasażera wyniosła 44,6 km. W 2018 r. z taboru autobusowego w komunikacji krajowej skorzystało 21,5 mln pasażerów. Praca przewozowa w pasażerokilometrach zmniejszyła się o 15,4% w stosunku do ub. roku, natomiast średnia odległość przewozu pasażera wyniosła 31,9 km. Dominujący udział wśród przewozów pasażerów stanowiły przewozy w komunikacji regularnej i regularnej specjalnej – 96,5% przewozów ogółem. Przewozy pasażerów w komunikacji międzynarodowej w 2018 r. kształtowały się na poziomie 197,6 tys. pasażerów. Zmniejszyła się praca przewozowa w pasażerokilometrach (o 2,8%) i średnia odległość przewozu 1 pasażera, która wyniosła 1424,6 km (1835,8 km przed rokiem). W komunikacji międzynarodowej najwięcej przewieziono pasażerów podróżujących z/do: Czech (93,0 tys.), Niemiec (34,1 tys.) i Włoch (21,8 tys.).

4.PRZEWOŹNICY/FIRMY TRANSPORTOWE

·         Drabas - FIRMA DRABAS ZAJMUJE SIĘ PRZEWOZEM OSÓB OD POCZĄTKU 1995 R. PROWADZI STAŁĄ OBSŁUGĘ LINIOWĄ NA TRASIE: JASTRZĘBIE ZDRÓJ - ŻORY - KATOWICE oraz
WISŁA - USTROŃ - SKOCZÓW - PAWŁOWICE - ŻORY - KATOWICE. PROWADZI RÓWNIEŻ WYNAJEM AUTOKARÓW NA TRASACH KRAJOWYCH I MIĘDZYNARODOWYCH. (drogowe4.jpg)

·         BUS BROTHERS - HISTORIA FIRMY PRZEWOZOWEJ BUS BROTHERS
SIĘGA ROKU 1999.
POCZĄTKOWO ZAJMOWALIŚMY SIĘ WYNAJMEM BUSÓW I AUTOKARÓW NA TRASACH KRAJOWYCH I ZAGRANICZNYCH.
POŁĄCZENIA: CIESZYN-KATOWICE PRZEZ ŻORY, PAWŁOWICE. WISŁA-KATOWICE PRZEZ USTROŃ, NIERODZIM, SKOCZÓW, OCHABY, PAWŁOWICE, ŻORY, MIKOŁÓW. (drogowe5.jpg)

·         Linea-Trans - od 2006 świadczą usługi głównie na terenie Powiatu Cieszyńskiego w zakresie regularnego przewozu osób na liniach do 50 km. Obsługują połączenia takich miejscowości jak: Cieszyn, Skoczów, Bielsko-Biała, Jastrzębie Zdrój, Stumień, Chybie. (drogowe6.jpg)

·         WISPOL – firma transportowa świadcząca następujące usługi: przewozu osób na liniach do 50km,
(obsługują takie miasta jak: Cieszyn, Goleszów, Ustroń, Wisła, Istebna, Koniaków, Skoczów, Bielsko-Biała, Brenna, Górki Wielkie oraz Górki Małe) oraz przewozu osób na liniach dalekobieżnych krajowych (obsługują takie miasta jak: Bielsko-Biała, Tychy, Katowice, Gliwice, Ostrów Wlkp., Poznań, Piła, Wałcz, Połczyn Zdrój, Czaplinek, Białogard, Kołobrzeg) (drogowe7.jpg)

·         MZK Jastrzębie - jest prężnie rozwijającą się organizacją. Zapewnia integrację w sferze zarządzania komunikacją miejską na obszarze gmin tworzących Związek. Jako przykład kursów autobusów MZK należy podać: Jastrzębie-Zdrój, Żory, Czerwionka-Leszczyny, Pszczyna, Rybnik i Pszów. (drogowe8.jpg)

·         Zarząd Transportu Zbiorowego (ZTZ) w Rybniku – zapewnia integracje w zarządzaniu komunikacją miejską na obszarze Rybnika i nie tylko. Autobusy ZTZ możemy zobaczyć również w: Gotartowicach, Żorach, Czerwionce-Leszczyny i Marklowicach. (drogowe9.jpg)

·         Flixbus - jest firmą oferującą przewozy autokarowe. W bardzo krótkim czasie stworzyli największą sieć przewozów międzymiastowych na rynku europejskim.(drogowe10.jpg)

Wybrani przewoźnicy w transporcie ładunków

·         Inter-Logistic Polska - jest firmą transportową działającą  w branży spedycji i logistyki od 1999r. organizuje transporty całopojazdowe, ponadnormatywne, adr-niebezpieczne  oraz ładunki częściowe.  Działa na terenie Polski oraz całej Europy Zachodniej (Francja, Belgia, Holandia, 
Hiszpania, Portugalia itp.), a także Europy Wschodniej (np. Ukraina, Białoruś) oraz dalekiej Rosji. Świadczy usługi wyłącznie dla firm. (drogowe11.jpg)

·         JAS FBG - jest jednym z wiodących operatorów logistycznych na rynku polskim i jedną z nielicznych firm branży TSL z wyłącznie polskim kapitałem. Lądem, morzem i w powietrzu, przewiozą i zmagazynują powierzony im towar, dokonując po drodze odpraw celnych oraz licznych czynności dodatkowych i specjalistycznych operacji. Elastyczność w dostosowywa­niu się do zmiennych potrzeb wymagającego rynku, to w ich przypadku skutek kompleksowej oferty opartej na komplementarnym, synergicznym systemie, zawierającym wszystkie narzędzia TSL: drogową spedycję międzynarodową i krajową, w zakresie całopojazdowym i drobnicowym, spedycję kolejową, morską i lotniczą oraz rozbudowaną bazę magazynową, własne, nowoczesne środki transportu, sieć placówek agencji celnej i zaawansowane rozwiązania informatyczne. (drogowe12.jpg)

·         Delta Trans - Operator Logistyczny posiada 7 oddziałów zlokalizowanych w Polsce południowej i zachodniej. Na terenie centrum logistycznego w Świętochłowicach dysponuje ponad 120 tysiącami m2 nowoczesnych powierzchni magazynowych i hal produkcyjnych. Flota firmy liczy niemalże 300 własnych jednostek. W ramach szerokiego zakresu usług firma oferuje m.in.: transport krajowy i międzynarodowy, przewóz paczek, dystrybucję przesyłek drobnicowych, usługi spedycyjne, obsługę celną, logistykę magazynową i kontraktową. (drogowe13jpg)

·         Wigmar - świadczą usługi w spedycji i transporcie krajowym i międzynarodowym. Ponad dwudziestoletnia obecność na rynku stawia firmę w gronie wiarygodnych i niezawodnych partnerów. Obecnie dysponują kilkunastoma samochodami ciężarowymi oraz kilkoma autokarami. (drogowe14.jpg)

·         Gomola Trans – firma oferuje: Transport międzynarodowy, transport krajowy, spedycja międzynarodowa, usługi warsztatowe, sprzedaż materiałów sypkich, roboty ziemne oraz sprzęt ciężki.

5. Możliwość komunikacji z innym krajem

Transport drogowy daje nam dobrowolność i swobodę podróży, możemy dojechać wszędzie. Podróżując ze Śląska również mamy taką możliwość. Najlepszym dla wielu osób rozwiązaniem jest oczywiście podróż własnym samochodem, ale dobrą alternatywą może być także wielu znany Flixbus, to dzięki niemu możemy się dostać w dowolny punkt Europy.

Śląsk jest również w idealnej sytuacji, jeśli chodzi o podróże przez Europę, gdyż przez teren województwa śląskiego przebiegają 2 Paneropejskie Korytarze Transportowe co tym bardziej ułatwia nam dostęp do różnych zakątków Europy.
Korytarz III – relacja: (Madryt – Paryż - Bruksela) Berlin – Wrocław – Katowice – Kraków – Kijów – (Azja), Korytarz VI – relacja: (Helsinki) Sztokholm - Gdańsk – Katowice – Żylina - (Budapeszt – Ateny), z odgałęzieniem VIB dla relacji Częstochowa – Ostrawa (Wiedeń – Wenecja)

6. Ciekawostki

-W JEDNYM ZE ŚLĄSKICH MIAST działa DARMOWA KOMUNKACJA MIEJSKA – CHODZI TU O ŻORY.

Bezpłatna Komunikacja Miejska w Żorach została uruchomiona 1 maja 2014. Początkowo było 7 linii autobusowych, a od 2019 została uruchomiona dodatkowa linia nr 8. Wszystkie linie zaczynają się w centrum przesiadkowym. Mottem przewodnim BKM jest: "Nie kombinuj. Jedź za darmo!"

Przed wprowadzeniem BKM na terenie miasta kursowało 12 linii Międzygminnego Związku Komunikacyjnego, z których obecnie pozostało 6. Zapewniają one komunikację z sąsiednimi gminami.

-W KOŃCU 2018 R. W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM ZAREJESTROWANYCH BYŁO 3259,8 TYS. POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I CIĄGNIKÓW, TJ. WIĘCEJ O 3,5% W PORÓWNANIU Z UB. ROKIEM. W GRUPIE ZAREJESTROWANYCH POJAZDÓW DOMINOWAŁY SAMOCHODY OSOBOWE, KTÓRE STANOWIŁY PONAD 81% OGÓLNEJ LICZBY POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I CIĄGNIKÓW. LICZBA ZAREJESTROWANYCH SAMOCHODÓW OSOBOWYCH NA KONIEC 2018 R. WYNIOSŁA 2650,3 TYS. I BYŁA WYŻSZA O 3,6% W ODNIESIENIU DO UB. ROKU. W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM W PRZELICZENIU NA 1000 LUDNOŚCI PRZYPADAŁO 585 SAMOCHODÓW OSOBOWYCH (PRZED ROKIEM 563).

1. Infrastruktura punktowa / liniowa

Infrastruktura województwa śląskiego jest najbardziej rozbudowana w skali kraju, co daje temu województwu powód do satysfakcji.

Infrastruktura liniowa
Infrastruktura liniowa w wymianie pasażerskiej przoduje, jeśli chodzi o linie kolejowe nr 1, 137, 139, 140, gdyż to przy nich znajdują się stacje o największej wymianie pasażerskiej w województwie śląskim. W 2019r. miejsce miał plan magistrali. CPK planowało budowę 100 km nowych linii kolejowych na terenie Śląska - linia nr 111, mająca przedłużyć Centralną Magistralę Kolejową w kierunku regionu małopolskiego-śląskiego, a także linia nr 113, dot. Kierunków Katowice-Kraków. Celem tego planu miało być skrócenie czasu jazdy pociągiem z Katowic do Krakowa do 35 min., a do Warszawy - do 1 godz. 45 min.
Województwo śląskie posiada linie kolejowe normalnotorowe eksploatowane, których długość całkowita w 2017r. Wynosiła 1943 km, a gęstość - 15,8 km na 100 km2. Jest to wartość 2,5 krotnie wyższa od średniej krajowej, która wynosiła 6,1 km na 100 km2. Prawie 80% sieci kolejowej jest zelektryfikowane, stąd też wysoki stopień elektryfikacji, który daje kolejny powód do dumy dla Śląska, gdyż daje mu pierwsze miejsce w tym rankingu. Wyróżnić możemy jeszcze oprócz linii normalnotorowych - szerokotorowe i wąskotorowe, są to jednak krótkie odcinki.
Do linii kolejowych znaczenia państwowego zalicza się wszystkie linie układu międzynarodowego, które objęte są umowami AGC i AGTC, a także linie mające podstawowe znaczenie gospodarcze, obronne oraz społeczne dla kraju.

Infrastruktura punktowa

Infrastruktura punktowa na Śląsku liczy łącznie 238 stacji, do których przypisano pasażerów. Możemy wyróżnić 8 stacji pasażerskich o największej wymianie pasażerów. Niewątpliwie największą stacją województwa śląskiego jest ta umiejscowiona w Katowicach, która w 2018r. liczyła wymianę 14,7 mln pasażerów i stanowi ona 33% największych udziałów tych wymian. Zaś w 2019r. wymiana pasażerów wynosiła 17,6 mln pasażerów. Tuż po stacji w Katowicach największa jest stacja w Częstochowie, obsługująca na rok 4,3 mln. pasażerów, co stanowi 10% udziałów. Następne miejsce zajmuje stacja w Gliwicach, która na rok obsłużyła 4 mln pasażerów (9%). Po niej są dwie stacje: jedna w Bielsku-Białej (1,9 mln pasażerów na rok), druga w Tychach (1,7 mln pasażerów) - obie stanowią po 4% udziałów. Na końcu jest reszta stacji stanowiące 40% udziałów. Dane pochodzą z 2018r.

Stacje kolejowe w województwie śląskim

  Stacja w Katowicach dziennie obsługiwała ok. 43 tys. pasażerów. Przenosząc się do roku 2014, wzrost wymiany pasażerskiej do roku 2018 wynosił 24%. Stacja kolejowa w Katowicach ma charakter węzła kolejowego. Stanowią o tym przebiegające przez nią linie kolejowe nr 1, 137, 138, 139, 656 i 713, ponieważ dzięki nim zapewnia ona obsługę pociągów z wielu kierunków.

  Stacja kolejowa w Pszczynie wg klasyfikacji PKP ma kategorię dworca aglomeracyjnego. Pszczyński dworzec kolejowy jest uznawany za najładniejszy dworzec województwa śląskiego. Przeszedłszy renowację, z odstraszającego dworca przekształcił się w perełkę Śląska. Na dworcu kolejowym działają dwie kasy - jedna dla pociągów dalekobieżnych PKP Intercity, druga z kolei sprzedaje bilety przewoźników regionalnych. Trzecia kasa biletowa została zastąpiona Powiatowym Punktem Informacji Turystycznej. Dworzec jest przystosowany dla osób niepełnosprawnych. Ponadto, dworzec kolejowy posiada dwa perony, z czego pierwszy z nich umiejscowiony jest od strony budynku dworca, jest wyremontowany i zadaszony. Odjeżdżają z niego głównie pociągi w stronę Żor i Rybnika. By dostać się na drugi peron, potrzebne jest przejście przez kładkę, która przebiega nad torami. Było to jedyne możliwe rozwiązanie, mimo że jest ono utrudnieniem dla osób z wózkiem. Peron drugi jest również wyremontowany oraz zadaszony. Niestety przy obu peronach brakuje tablicy przyjazdów i odjazdów, co jest swojego rodzaju utrudnieniem. Przy peronie drugim zatrzymują się pociągi osobowe i pospieszne, dla których to stacja w Pszczynie jest stacją przelotową. Dworzec kolejowy w Pszczynie oferuje centrum przesiadkowe przed budynkiem, co bardzo wpływa na korzyść.
W 2018 r. stacja kolejowa w Pszczynie obsługiwała ok. 2700 pasażerów na dobę. Obsługuje ona ruch lokalny: Katowice-Bielsko-Biała/Zwardoń, Katowice-Cieszyn/Wisła, Bielsko-Biała-Racibórz/Wodzisław Śląski, oraz ruch dalekobieżny: do Warszawy, Wrocławia, Gdyni i Bielska-Białej - pociągi spółki PKP Intercity (pociągi Express InterCity Premium) i koleje Leo Express (linia Kraków-Praga).

  Stacja kolejowa w Wodzisławiu Śląskim została otwarta dla ruchu w 1882r. Zaś w 1895r. został wybudowany dworzec kolejowy blisko tej stacji, który w roku 2019 został zrewitalizowany. Dworzec został zaadaptowany pod Centrum Przesiadkowe Wodzisław Śląski oraz pod Centrum Aktywności Społecznej. Wszystkie tory są zdatne do eksploatacji. Stacja stanowi ważny węzeł towarowy na trasie Katowice-Bogumin i dla pobliskich kopalni węgla kamiennego, a także koksowni w Radlinie. Stacja ta w 2018r. Obsłużyła od 500-699 pasażerów na dobę.

  Stacja kolejowa w Rudzie Śląskiej jest miejscem, gdzie zatrzymują się pociągi osobowe i pospieszne Kolei Śląskich, tj. pociągi jadące z: Gliwic, Katowic, Dąbrowy Górniczej Ząbkowice, Łaz, Zawiercia, Częstochowy. A także pociągi InterREGIO z: Katowic i Wrocławia. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca regionalnego, który w 2018r. obsługiwał 700-1000 pasażerów na dobę.

  Stacja kolejowa w Gliwicach jest stacją węzłową, która kiedyś koncentrowała tylko znaczną część ruchu pasażerskiego i towarowego w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym. Część pasażerską zmodernizowano w latach 2015-2016. Obejmowało to przebudowę peronów, przejść podziemnych i budowę nowej hali peronowej pokrywającej część peronów. Przebudowa budynku dworca również została zrealizowana. Obecnie na stacji znajdziemy cztery dwukrawędziowe perony obsługujące ruch pasażerski. Dworzec kolejowy w Gliwicach jest drugim pod względem wielkości dworcem kolejowym konurbacji górnośląskiej. Została otwarta 2 października 1845r. Podczas gdy otwierała się również linia kolejowa z Wrocławia. Wg klasyfikacji PKP stacja ma najwyższą kategorię Premium.

2. Pytanie: Co wpłynęło na rozwój transportu kolejowego na Śląsku?
Z historii wynika, iż kolej Śląską zapoczątkowało królewskie zezwolenie na budowę linii kolejowej Wrocław-Mysłowice. Najpierw położono kamień węgielny pod wrocławski dworzec kolejowy, by 22 maja 1842r. mógł wyruszyć stamtąd pierwszy pociąg Kolei Górnośląskich "Silesia", składający się z 8 wagonów oraz mieszczący podczas swojego pierwszego przejazdu przy pomocy parowozu, 102 osoby. Pociąg ten dał początek historii kolei żelaznych na Śląsku. Pierwszy odcinek Wrocław-Oława pociąg pokonał w 42 minuty. Zaledwie pięć lat po tym wydarzeniu, cała główna linia Kolei Górnośląskich była gotowa. Kolej na Śląsku rozwijała się w bardzo szybkim tempie - sprzyjała temu dobrze rozwinięta żegluga śródlądowa będąca priorytetem dla państwa pruskiego, nim rozwinęła się kolej. Tuż obok głównej trasy kolejowej szybko zaczęły powstawać odgałęzienia, które w 1848r. umożliwiły podróż koleją na trasie Berlin-Wiedeń. Ponadto kolejnym czynnikiem, który przyczynił się do tak dużego rozwoju kolei był sam fakt, iż przez długie lata Śląsk był najbogatszym z województw, głównie przez działalność kopalni. Ludzie z całej Polski przyjeżdżali na Śląsk w poszukiwaniu pracy, dlatego też trzeba było tworzyć coraz to więcej torów. Na kopalnie jeździło dużo więcej pociągów cargo - dlatego transport kolejowy stał się tak powszechny i to właśnie te sprzyjające warunki przyczyniły się do rozwoju transportu kolejowego, a rezultaty tego widzimy
do dnia dzisiejszego.

3.Dane statystyczne
Wykazane tu dane statystyczne dotyczą wyników z lat 2018-2019.

W tej tabelce można zobaczyć, jak wyglądają statystyki dot. Różnych Katowickich stacji:
(tabela)

W tej tabelce można sprawdzić, jak wyglądają statystyki dot. Stacji Częstochowskich:
(tabela)

Statystycznie porównać możemy liczbę pasażerów (mln) w latach 2018-2019:
(tabela)

Statystycznie porównać możemy wykorzystanie kolei względem liczby podróży na mieszkańca województwa śląskiego:
(tabela)

Statystyka dot. Wielkości wymiany pasażerskiej na Śląsku (mln) pasażerów:
(tabela)

Statystyka dot. Średniej liczby zatrzymań pociągów i średnią wymianę pasażerską w województwie Śląskim:
(tabela)

Według danych z 2017r. Wymiana pasażerów na poszczególnych stacjach wynosiła:
(tabela)

Trasy główne:
(tabela)

Równie ważnym aspektem jest przeważająca liczba pasażerów podróżujących w relacjach regionalnych - przewoźnik PKP Intercity zanotował największy wzrost liczby takich pasażerów. Przyczyną tego było w dużej mierze uruchomienie pociągów kategorii Express Intercity w relacji Warszawa-Trójmiasto oraz Bielsko-Biała-Gliwice.

4. Przewoźnicy dominujący na Śląsku

  Koleje Śląskie
Koleje Śląskie są dominującym przewoźnikiem na Śląsku. Utworzone zostały 8 kwietnia 2010r. Przez samorząd województwa śląskiego. Spółka ta w roku 2012. przejęła od Przewozów Regionalnych obsługę prawie wszystkich regionalnych połączeń kolejowych w tym województwie. Koleje Śląskie obsługują 15 linii na terenie Śląska, gdzie 2 kończą się w województwie małopolskim, jedna- w województwie opolskim, oraz jedna kończąca się w kraju morawsko-śląskim.
Swoje usługi opierają na misji "Satysfakcja Klienta". Wyróżniają się swoją strategią, mającą na celu podniesienie jakości usług, poprawienie komfortu podróży, oraz - co najważniejsze - sprostanie rosnącym oczekiwaniom klientów. W związku z tym podjęli się oni 10. działań, np. wzięli udział w projekcie typu Park&Ride mający wpłynąć na wzrost znaczenia transportu kolejowego. Ponadto, poprawili swoją ofertę przewozową, przyciągali i dalej przyciągają klientów licznymi promocjami, przystąpili do Śląskiej Karty Usług Publicznych oraz podjęli współpracę z pozostałymi operatorami transportu publicznego w regionie, która nastawiona jest na synchronizację rozkładów jazdy, a także wspólny bilet. Udziały tego przewoźnika na rynku pod względem liczby pasażerów, w roku 2019 wynosiły 6,08%, co dało mu 6. wynik w kraju.

PKP Intercity
PKP Intercity jest kolejnym dominującym przewoźnikiem na Śląsku. Obsługuje on kolejowe dalekobieżne przewozy pasażerskie, tj.: pośpieszne (TLK i IC), a także ekspresowe (EIC, i EICP). W swojej ofercie proponuje klientom przewóz w wagonach sypialnych i z miejscami do leżenia, oraz takich, gdzie są same miejsca siedzące, z kuszetką lub bez. Pociągi tego przewoźnika wyróżnia na pierwszym miejscu fakt, iż liczba postojów na trasie jest niewielka. Wysoka prędkość maksymalna rzędu 160 km/h i więcej jest kolejnym atutem. Przewoźnika Intercity charakteryzuje wysoki komfort zapewniany pasażerowi podczas podróży, szczególnie w pociągu EIC Pendolino - oprócz bardzo krótkiego czasu podróży, oferuje on dużo lepsze standardy, jak np. strefę ciszy, której nie znajdziemy w ofercie innych pociągów. Pociągi Intercity zazwyczaj prowadzą wagon restauracyjny.

POLREGIO
POLREGIO jest nieco rzadziej spotykany od powyższych "liderów" na Śląsku. Mimo to jest największym przewoźnikiem pasażerskim w Polsce, który posiada najszerszą siatkę połączeń, dzięki czemu jeździ zarówno do dużych jak i małych miejscowości, umożliwiając wszystkim przejazd, gdziekolwiek nie mieszkają - to zdecydowanie wyróżnia tego przewoźnika. Oprócz tego oczywiście oferuje on komfort, dogodne warunki jak na tak wysoko ocenianego przewoźnika przystało. Każdego dnia na tory w całej Polsce wyjeżdża ok. 1900 pociągów tego przewoźnika. POLREGIO jest najczęściej wybieranym przewoźnikiem - świadczyć o tym może liczba pasażerów korzystających z usług, która w ciągu roku wynosi aż 88 mln pasażerów. Jego pociągi zatrzymują się na ponad 1900 stacjach. Sam udział firmy na rynku wynosi ponad 26%, a są na nim od 2001r.

5. Możliwość komunikacji z innym krajem Województwo śląskie sąsiaduje z Republiką Czeską, co umożliwia nam bezpośredni przejazd pociągiem TLK np. z Katowic do Bohumina. Tą trasę najczęściej posiada w swojej ofercie przewoźnik PKP Intercity. Dodatkowe przykładowe połączenie jest np. z Raciborza do Bohumina, również pociągiem TLK PKP Intercity. Oprócz Bohumina, granicę czeską możemy przekroczyć jadąc np. pociągiem w relacji Katowice-Bielsko-Biała-Czeski Cieszyn České dráhy jest największym przewoźnikiem kolejowym w Czechach. Oferuje on połączenia zarówno lokalne jak i regionalne czy międzynarodowe. We współpracy z Deutsche Bahn obsługuje on bardzo popularną trasę jaką jest przejazd z Pragi do Berlina. Poza tym, przewoźnik ten również często gości na śląskich stacjach. Popularną trasą jest ta w relacji Frydek Mistek-Czeski Cieszyn-Cieszyn. Ponadto, możliwe jest połączenie również z Czech do Rybnika, lub - przy współpracy z Intercity - przejazd bezpośredni z Krakowa do Pragi. Innym przykładem połączenia między krajami jest np. przejazd z Rybnika do Bohumina pociągiem EIC w 40 min.

6. Ciekawostka

  Od pewnego czasu, w ramach atrakcji turystycznej zostały uruchomione trasy, po jakich można przejechać się koleją wąskotorową. Najbardziej popularną trasą jest Bytom-Tarnowskie Góry-Miasteczko Śląskie. W sezonie letnim uruchomiona została kolej parkowa w Parku Śląskim. W Rudach Raciborskich działa kolej wąskotorowa. Pojawiła się ona pod koniec XIXw., a dokładniej w roku 1899r. Dwa lata od uruchomienia jej pierwszego odcinka, tory dotarły do miejscowości Paproć, zaś rok później - do Markowic Raciborskich i Plani. Od 1903r. kolej wąskotorowa obsługiwała kilka miejscowości, które do tamtej pory nie posiadały dobrej komunikacji. Kolej wąskotorowa stała się najwygodniejszym środkiem komunikacji na trasie Gliwice-Racibórz i przewiozła ok. 280 tys. pasażerów. Po II wojnie światowej przewozy pasażerskie liczyły ok. 1 mln. pasażerów rocznie. Ostatni rok regularnego ruchu był rokiem 1991., wtedy z kolei skorzystało 90 292 osób. Aktualnie, zabytkowa kolej wąskotorowa w Rudach Raciborskich cieszy się dużym zainteresowaniem turystów. Najczęściej kursuje ona z Rud przez Rybnik Stodoły do Rud przez cały dzień, od godziny 11:00 do 18:00.

  Najszybszym pociągiem w Polsce jest Pendolino, które w drodze z Warszawy do Katowic i Krakowa rozpędza się do 200 km/h.
  Najstarszym polskim pociągiem jest pociąg EN57 z numerem 022, mający 55 lat, do dzisiaj jeździ po torach województwa śląskiego, przykładowo do Gliwic lub też do Zawiercia.

Źródła:
1. Przewozy pasażerskie - Wymiana pasażerska na stacjach - Portal statystyczny UTK (PDF)
2. Największe dworce kolejowe w Polsce - Analizy i opracowania - Portal statystyczny UTK (PDF)
3. Pociągiem do Krakowa w 35 minut? CPK przedstawia plany budowy kolei w woj. Śląskim
 www.slaskibiznes.pl
4. České dráhy – wybierz się w podróż pociągiem do Czech | Omio
5. Infrastruktura - Portal statystyczny UTK
6. Przewoźnicy pasażerscy - Przewoźnicy - Urząd Transportu Kolejowego (utk.gov.pl)
7. Misja i strategia Spółki | Koleje Śląskie - regionalny przewoźnik kolejowy (kolejeslaskie.com)
8. PKP Intercity – Wikipedia, wolna encyklopedia
 9. InterCity – Wikipedia, wolna encyklopedia
10. Koleje rozwoju (gosc.pl)
11. Dworzec kolejowy w Pszczynie - informacje - Kolej na Podróż (kolejnapodroz.pl)
12. PKP Rybnik > Bohumín > rozkład jazdy i bilety >> KOLEO
13. Dworzec kolejowy PKP - Ruda Ruda Śląska (rudaslaska.com.pl)
14. Ruda Śląska (przystanek kolejowy) – Wikipedia, wolna encyklopedia
15. Gliwice - informacje dla podróżnych (pkp.pl)
16. Gliwice (stacja kolejowa) – Wikipedia, wolna encyklopedia
17. Gliwice – Baza kolejowa
18. Dworzec Kolejowy - Wodzisław Śląski (wodzislaw-slaski.pl)
19. Wodzisław Śląski (stacja kolejowa) – Wikipedia, wolna encyklopedia
20. Program Kolejowy CPK dla Śląska i Małopolski - Portal Kolejowy NaKolei.pl (zdjęcie)
 21. Katowice – Baza kolejowa (schemat stacji Katowice - zdjęcie)
22. Pszczyna – Baza kolejowa (schemat stacji Pszczyna - zdjęcie)
23. Wodzisław Śląski – Baza kolejowa (schemat stacji Wodzisław Śląski - zdjęcie)
24. Gliwice – Baza kolejowa (schemat stacji Gliwice - zdjęcie)
25. Historia kolei na ziemiach polskich – Wikipedia, wolna encyklopedia (zdjęcie)
26. Łatwiejszy dostęp do biletów Kolei Śląskich | (fiat.fm) (zdjęcie)
27. Kupił bilet na pendolino, przyjechał zwykły pociąg. Nie wiedział, więc nie wsiadł (gazeta.pl) (zdjęcie)
28. Our Trains | České dráhy (cd.cz) (zdjęcie)
29. Avelina w podróży: Kolejka wąskotorowa w Rudach Raciborskich (avelinatravel.blogspot.com) (zdjęcie)
30. Polska kolej: 10 ciekawostek! › Magazyn KOLEO (zdjęcie)

LOTNICTWO – Międzynarodowy port lotniczy Katowice w Pyrzowicach

1.  Ważne informacje

“Katowice Airport” jest regionalnym portem lotniczym dla całego województwa śląskiego. Pod względem liczby odprawianych pasażerów jak i liczby wykonywanych operacji lotniczych znajduje się na czwartym miejscu wśród wszystkich polskich portów lotniczych

Infrastruktura punktowa:

á         Lotnisko w Pyrzowicach ma trzy terminale pasażerski, ich łączna powierzchnia wynosi 29200 m².

á         Terminal A

á         Terminal B

á         Terminal C

á         Terminal T- został tymczasowo zaadaptowany dla pasażerów, jest w miejscu starego terminalu Cargo

á         Płyty postojowe:

¨    Apron 1: 29 stanowisk Đ 22 dla samolot—w klasy C i 3 dla klasy D lub 15 dla klasy C, 5 dla klasy D i 2 dla klasy E

¨    Apron 2 (płyta do odladzania): 2 stanowiska dla samolot—w klasy D lub 1 dla klasy E

¨    Apron 3 (cargo): 10 stanowisk dla samolot—w klasy C lub 4 dla klasy E, 1 dla klasy D i 1 dla klasy C

Co wpłynęło na rozwój danej gałęzi w danym regionie?  

1.     Wzrosło zainteresowanie ludzi na poznawanie nowych kultur i podróżowanie.

2.     Transport lotniczy jest bardzo bezpieczny.

3.     Szybkość podróży i komfort sprawiają, że ludzie wybierają ten środek transportu.

4.     Transport lotniczy najmniej szkodliwy dla środowiska.

5.     Wzrosła średnia pensja podróźójących..

6.     Ludzie wybierajają go w celach:

⦁             Służbowych

⦁             Rekreacyjnych

⦁             Edukacyjnych

⦁             Krajoznawczych

⦁             Wyjazdy do rodziny lub znajomych

Przewoźnicy:

á       Wizz Air

á       Ryanair

á       LOT Polish Airlines

á       Lufthansa

á       Smartwings

á       Enterair

á       Buzz

á       SkyUp

á       Lumiwings

POŁĄCZENIA

Połączeni CARGO

¨     Polska, Warszawa - Kod: WAW - Obsługiwany przez TNT

¨     Niemcy, Lipsk - Halle Kod: LEJ- Obsługiwane przez DHL

¨     Niemcy, Kolonia Bonn - Kod: CGN Obsługiwane przez UPS

¨     Niemcy, Stuttgart Đ Kod: STR - Obsługiwane przez FedEx

¨     Francja, Paryż - Kod: CDG - Obsługiwane przez FedEx

¨     Belgia, LiŹge - Kod: LGG - Obsługiwane przez TNT

¨     Rumunia, Timisoara Đ Kod: TSR - Obsługiwane przez TNT

LOTY REGULARNE

¨     POLSKA

1.       Warszawa Lotnisko Chopina WAW (LOT)

¨     NIEMCY

1.       Monachium MUC (Lufthansa)

2.       Frankfurt FRA (Lufthansa)

3.       Kolonia/Bonn CGN (WizzAir, Ryanair)

4.       Dortmund DTM (WizzAir, Ryanair)

¨     UKRAINA

1.       Lwów LWO (WizzAir)

2.       Kijów-Żuliany (WizzAir)

3.       Kijów-Boryspol KBP (Ryanair, SkyUp)

4.       Zaporoże OZH (WizzAir)

5.       Odessa ODS (Ryanair, WizzAir)

¨     HOLANDIA

1.       Eindhoven EIN (WizzAir)

¨     WIELKA BRYTANIA

1.       Edynburg EDI (Ryanair)

2.       Liverpool-John Lennon LPL (WizzAir)

3.       Manchester MAN (Ryanair)

4.       Doncaster-Sheffield DSA (WizzAir)

5.       Birmingham BHX (Ryanair)

6.       Bristol BRS (WizzAir)

7.       Londyn-Luton LTN (WizzAir)

8.       Londyn-Stansted STN (Ryanair)

¨     IRLANDIA

1.       Dublin DUB (Ryanair)

2.       Cork ORK (Ryanair)

¨     NORWEGIA

1.       Bergen-Flesland BGO (WizAir)

2.       Stavanger Sola SVG (WizzAir)

3.       Oslo-Gardermoen OSL (Ryanair)

4.       Oslo Sandefjord-Torp TRF (WizzAir, Ryanair)

¨     SZWECJA

1.       Sztokholm-Skavsta NYO (WizzAir)

2.       Malmš-Sturup MMX (WizzAir)

¨     ISLANDIA

1.       Reykjavik RKV (WizzAir)

¨     HISZPANIA

1.       Santander SDR (WizzAir)

2.       Castell—n-Costa Azahar CDT (WizzAir)

3.       Barcelon BCN (WizzAir)

4.       Palma de Mallorca PMI (WizzAir, LOT)

5.       Fuerteventura FUE (WizzAir)

6.       Teneryfa TFS (WizzAir)

¨     WŁOCHY

1.       Mediolan-Bergamo BGY (WizzAir, Ryanair)

2.       Bolonia BLQ (Ryanair)

3.       Forli FRL (Lumiwings)

4.       Perugia-SantŐEgidio PEG (Lumiwings)

5.       Rzym-Ciampino CIA (WizzAir)

6.       Brindisi Papolo Casale BDS (Ryanair)

7.       Alghero AHO (WizzAir, Ryanair)

8.       Olbia Costa Smeralda OLB (LOT)

9.       Trapani-Birgi Vincenzo Florio TPS (Ryanair)

10.   Katania-Fontanarossa CTA (Ryanair, WizzAir)

¨     MALTA

1.       Malta MLA (WizzAir)

¨     CHORWACJA

1.       Split SPU (WizzAir)

¨     CZARNOGîRA

1.       Podgorica TGD (WizzAir)

¨     GRECJA

1.       Saloniki-Macedonia SKG (LOT)

2.       Korfu CFU (LOT, WizzAir)

3.       Ateny ATH (WizzAir, Ryanair, LOT)

4.       Mykonos JMK (WizzAir)

5.       Rodos RHO (LOT)

¨     BUŁGARIA

1.       Warna VAR (LOT)

2.       Burgas BOJ (WizzAir, LOT)

¨     CYPR

1.       Larnaka LCA (WizzAir)

2.       Pafos PFO (Ryanair)

¨     GRUZJA

1.       Kutaisi KUT (WizzAir)

¨     IZRAEL

1.       Ben Guriona TLV (WizzAir)

¨     ZJEDNOCZONE EMIRATY ARABSKIE 

1.       Abu Zabi AUH (WizzAir)

CIEKAWOSTKI:

á         Port lotniczy Katowice dysponuje jedną z najdłuższych dróg startowych dostępnych w Polsce, liczącą 3200 m długości i 45 metrów szerokości

á         Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice w Pyrzowicach obsługuje najbardziej uprzemysłowiony region w Polsce, jeden z najbardziej zurbanizowanych obszarów w Europie. W promieniu 100 km od naszego lotniska mieszka około 13 mln ludzi. To większy rejon, niż obszary obsługiwane przez wiele europejskich lotnisk.

TRANSPORT ŚRÓDLĄDOWY

Żegluga śródlądowa należy do najbardziej zrównoważonych gałęzi transportu, wywierając relatywnie niewielki wpływ na środowisko naturalne. Rozwój transportu wodnego śródlądowego w Polsce jest powiązany ze stanem dróg wodnych, ponieważ to one decydują o skuteczności i terminowości realizowanych przewozów. Warunki nawigacyjne, mają także bezpośredni wpływ na parametry konstrukcyjne taboru realizującego przewozy śródlądowe w Polsce. Niewielka ładowność barek wykonujących przewozy, znajduje odzwierciedlenie w wielkości oraz specyfice ładunków transportowanych krajowymi drogami śródlądowymi. Obecnie ta gałąź transportu wykorzystywana jest głownie do przewozu ładunków masowych (materiały budowlane, ruda, złom, ropa naftowa, węgiel, koks oraz artykuły rolne i chemikalia), ale także sprawdza się w przemieszczaniu ładunków ponadgabarytowych i pasażerskich.

Infrastruktura punktowa i liniowa transportu śródlądowego na Śląsku

Na terytorium Polski znajdują się trzy główne drogi wodne o znaczeniu międzynarodowym:

1.      Droga wodna E40 – łącząca Morze Bałtyckie od Gdańska z Morzem Czarnym w Odessie;

2.      Droga wodna E30 – przebiegająca Odrzańską Drogą Wodną, łączącą Morze Bałtyckie w Świnoujściu z Dunajem w Bratysławie;

3.      Droga wodna E70 – łącząca Odrę z Zalewem Wiślanym i stanowiąca część europejskiego szlaku komunikacyjnego wschód-zachód, łączącego Kłajpedę z Rotterdamem.

Klasyfikacja dróg wodnych w Polsce

Polskie przepisy ograniczają się tylko do V klas dróg wodnych przyjmując kryteria oceny takie same jak w klasyfikacji europejskiej:

• parametry statku;

• wzniesienie konstrukcji mostów;

• dodatkowe parametry eksploatacyjne żeglugi, uwzględniające wymiary poszczególnych elementów szlaku żeglownego: szerokość, głębokość tranzytową, promień łuku, wymiary śluz żeglugowych oraz odległość pionową przewodów linii elektroenergetycznych i przewodów telekomunikacyjnych ponad poziom WWŻ (Wysokiej Wody Żeglownej).

Źródło: Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 maja 2002 r. w sprawie klasyfikacji śródlądowych dróg wodnych (Dz. U. 77 poz. 695)

Liczba śluzowań na terenie Górnego Śląska, Opolszczyzny i Dolnego Śląska

Głównym elementem infrastruktury liniowej transportu śródlądowego na terenie Górnego Śląska, Opolszczyzny i Dolnego Śląska jest Rzeka Odra.

Źródła Odry znajdują się na terytorium Czech w Oderskich Vrchach. Na całej długości biegu rzeki można wyróżnić dwie jej części: górską, obejmującą pierwsze 50 km biegu, oraz nizinną - na pozostałym odcinku. Rzeka ta pełni wiele różnorodnych funkcji od transportowych po turystyczne. Funkcję transportową pełni tak zwana „Odrzańska Droga Wodna”, która stanowi element historycznie ukształtowanego korytarza transportowego, funkcjonalnie związanego z obsługą wymiany towarowej.

Droga ta łączy ze sobą aglomerację szczecińską, morskie i rzeczne porty oraz przeładownie zlokalizowane w jej ujściu z aglomeracją wrocławską i górnośląską, a także pośrednio przez połączenie wodne Wisła-Odra i Wartę z wielkopolskim obszarem gospodarczym i częścią nadwiślańskiego obszaru gospodarczego (przez połączenie Wisla-Odra), zaś przez kanały Odra-Hawela i Odra - Szprewa z aglomeracją berlińską i dalej z Europą Zachodnią. W przeszłości Odra górna była sprawną drogą wodną, co osiągnięto przy pomocy zabiegów regulacyjnych. Jednakże, pomimo to, przez wiele miesięcy żegluga nie mogła się odbywać. Dokonano, więc skanalizowania nurtu rzeki na jej 187-kilometrowym odcinku. Głębokość tranzytowa na Odrze skanalizowanej wynosi 180 cm. Uzyskanie stałej minimalnej głębokości żeglugowej na Odrze nie skanalizowanej osiągalne jest przez obecność budowli hydrotechnicznych tj. tamy podłużne i ostrogi oraz przez odpowiednie zasilanie ze zbiorników retencyjnych. Obecnie najwięcej utrudnień i ograniczeń dla żeglugi występuje na odcinku rzeki od Brzegu Dolnego po ujście Warty.

Odrzańskie szlaki żeglugowe znajdujące się na terenie województwa śląskiego i opolskiego

Odcinek Rzeki Odry od miasta Racibórz do śluzy w Kędzierzynie-Koźlu (km 51 +200 - 95+540)

Na odcinku od Raciborza do śluzy w Kędzierzynie-Koźlu rzeka Odra jest zaliczona do drogi wodnej klasy Ia. Aktualnie odbywać się może na niej jedynie okresowy, tylko przy odpowiednich warunkach hydrologicznych (przy stanach średnich wody w korycie rz. Odry), ruch turystyczny. Na tym odcinku rzekę Odrę zasilają prawostronne dopływy Ruda z Suminą i Zbiornikami Rybnik, Bierawka i Kłodnica oraz lewostronne Dzielniczka i Cisek. Na kilometrze 62 + 300 ewentualną żeglugę utrudniają głazy betonowe w dnie – przyczółki starego mostu. Na tzw. Starej Odrze w km 95+540 w Kędzierzynie-Koźlu zlokalizowana jest zabytkowa śluza wybudowana w roku 1857. Jest to śluza jednokomorowa o parametrach: długość 41,9 m i szerokości 5,4 m. Wrota od strony górnej i dolnej wody posiadają napęd ręczny (odrestaurowany w 2009 r.). Obiekt jest sprawny i eksploatowany, głównie dla ruchu turystycznego, a piętrzenie służy do ujmowania wody z Odry dla przemysłu (Zakłady Azotowe i Blachownia).

Na 98+300 km rzeki Odry bierze początek Kanał Gliwicki.

Port Koźle zlokalizowany jest u ujścia Kanału Gliwickiego. Powierzchnia portu wynosi 22,50 ha, z czego 11,30 ha zajmują 3 baseny portowe. Znajduje się tam 3.185 m nabrzeży przeładunkowych oraz 635 m nabrzeży postojowych i innych. Nabrzeża są bardzo wysokie, przygotowane do obsługi ładunków także w czasie wysokiej wody żeglownej. Wyposażenie przeładunkowe zostało zlikwidowane. Roczna zdolność przeładunkowa portu (przed dewastacją) wynosiła około 1 mln ton. Nadal istnieje w porcie możliwość przejściowego składowania do 300 tys. ton materiałów (głównie węgla). Na terenie portu zlokalizowane są: elewator zbożowy (pojemność 10 tys. ton), place składowe (pow. 48.130 m2 ; głównie nieutwardzone - poduszka węglowa) oraz zdewastowane, nie nadające się do wykorzystania obiekty magazynowe, biurowe, socjalne (pow. 1.500 m2 ). Port jest nieczynny. Od paru lat na terenie portu podejmowane są próby utworzenia centrum logistycznego skupiającego transport wodny, samochodowy i kolejowy – niestety na razie nieskutecznie.

Odra skanalizowana, dzięki istniejącym obiektom hydrotechnicznym (śluza + jaz) utrzymującym odpowiednie piętrzenie, umożliwia pływanie statkom na optymalną stopę załadunkową, tj. 160 cm - przy optymalnej głębokości tranzytowej 180 cm, w zasadzie przez prawie cały sezon żeglugowy,. Ruch żeglugowy nie jest, więc uzależniony od występowania niskich przepływów naturalnych. Śluzowania statków odbywają się w systemie dwuzmianowym, przez 16 godzin na dobę. W tym czasie możliwe jest wykonanie średnio 32 śluzowań na każdym stopniu wodnym. W śluzowaniu dużą śluzą mogą uczestniczyć obiekty o łącznym przewożonym ładunku ok. 1500 T. Maksymalna przepustowość tej części drogi wodnej jest szacowana na ok. 12 mln ton w obu kierunkach, zakładając okres nawigacyjny z głębokością tranzytową 180 cm trwający 275 dni oraz 16 godzinny czas pracy śluz.

Zgodnie z klasyfikacją oraz zarządzeniami Dyrektorów Urzędów Żeglugi Śródlądowej w Kędzierzynie-Koźlu i Wrocławiu, po Odrze skanalizowanej mogą pływać pojedyncze statki o długości do 70,0 m i szerokości do 9,00 m, a zestawy pchane odpowiednio - do 118,0 m i 9,00 m.

Na wymienionych odcinkach Rzeki Odry znajdują się następujące porty:

·         Port w Opolu (Zakrzów) składa się z jednego basenu o długości nabrzeży wynoszącej 600 m. Wyposażony jest w dźwig samojezdny używany do wyładunku kruszywa, place składowe są zarośnięte, magazyny wynajęte pod działalność nie żeglugową. Port posiada połączenie z siecią PKP. Port znajduje się we władaniu Odratrans S.A., obecnie nieczynny;

·         Port w Oławie - jego powierzchnia wynosi 16 ha, z czego 1,3 ha zajmują baseny. Długość nabrzeży wynosi 130 m. Port posiada połączenie kolejowe, obecnie jest nieczynny;

·         Port Miejski we Wrocławiu: zajmuje obszar 192.811 m2 , z czego 43.490 m2 to basen równoległy do koryta rzeki. Długość nabrzeża wynosi 2.156 m. Na terenie portu znajdują się magazyny (pow. 13.100 m2 ) oraz place składowe (pow. 11.000 m2). Zdolność przeładunkowa portu wynosi 1-2 mln ton rocznie w zależności od rodzaju masy towarowej. Port posiada połączenie kolejowe, lecz nie ma możliwości jego rozbudowy w celu obsługi kontenerów. Stan techniczny portu jest niezadowalający, część obiektów jest zdekapitalizowana. Właścicielem portu jest przedsiębiorstwo Odratrans-Porty Sp. z o.o., grupa kapitałowa Odratrans.

Pozostałe porty…

Na terenie województwa opolskiego zostały wybudowane dwa porty przemysłowe zbudowane w latach 70., tj.:

·         Port cementowni Górażdże (Chorula) - sprzedany firmie IMEX Piechota wykorzystywany obecnie do przeładunku kruszyw i załadunku urządzeń ponad gabarytowych przez samojezdne dźwigi 160 – 200 Mg;

·         Port Zakładów Aparatury Chemicznej METALCHEM (przedsiębiorstwo znajduje się w upadłości)2 w Opolu (km 143+200) - złożony z pojedynczego basenu o powierzchni 0,24 ha, wyposażony w suwnicę o udźwigu 400 ton. Jest połączony z siecią kolejową, co umożliwia przeładunek najcięższych ładunków (np. turbogeneratorów)

Na terenie województwa dolnośląskiego funkcjonują następujące porty zakładowe:

·         MPWiK Wrocław - port wyładunkowy - obecnie nie eksploatowany, obejmuje tereny składowe MPWiK, nie posiada urządzeń portowych;

·         Port Kozanów we Wrocławiu - nieużytkowany, poradziecki, wymaga remontu. Inne istniejące obiekty infrastruktury rzecznej, tj. załadownie, przeładownie, nabrzeża: — Przeładownia Pogolewo Wielkie (górne) – wykorzystywana do transportu ceramiki i wyładunku węgla, przejęta przez gminę Brzeg Dolny, zniszczona; — Przeładownia Elektrociepłowni Wrocław – właścicielem jest KOGENERACJA S.A., wykorzystywana do przeładowywania miału węglowego;

·         Przeładownie w Kanale Żeglugowym we Wrocławiu - mało wykorzystywane; — Nabrzeże przeładunkowe w Urazie - nie użytkowane;

·         Nabrzeże przeładunkowe zakładów chemicznych „Rokita” w Brzegu Dolnym - nie użytkowane. Na przedmiotowym odcinku Odry znajdują się następujące stocznie rzeczne:

·         Atut s.c. Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Stocznia Januszkowice, Aleksandra, Krzysztof Ptak zlokalizowana na 105,5 km Odry.

·         Stocznia Koźle Sp. z o.o. (km 100): stocznia remontowa w Kędzierzynie-Koźlu, która została zlokalizowana około 3 km poniżej portu Koźle. Zajmuje się remontami jednostek pływających oraz budową statków, kadłubów i ich części. Wymiary produkowanych statków ograniczone są możliwościami śluz Odry skanalizowanej (szerokość do 9,5 m).

·          Stocznia Damen Shipyards Koźle budująca statki i kadłuby o wymiarach do 9,48 m szerokości i do 109 m długości, zatrudniająca ponad 200 osób i współpracująca stale z podwykonawcami, którzy zatrudniają ok. 250 osób.

·          Stocznia KONSTAL - WROCŁAW Sp. z o.o.: Oferuje budowę i remonty jednostek pływających o następujących parametrach: długość całkowita 110 m, szerokość całkowita 11,5 m, wysokość całkowita 6,8 m oraz masa całkowita statku 1.000 t. Stocznia znajduje się w stanie likwidacji.

·         ODRATRANS-STOCZNIA Sp. z o.o.: stocznia zlokalizowana na terenie dawnej Wrocławskiej Stoczni Rzecznej przy ul. Kościerzyńskiej. W skład stoczni wchodzą: trasernia, dwie hale kadłubowe, pochylnia i nabrzeże wyposażeniowe. Długość pochylni to 96 m4.Powierzchnia stoczni wynosi 154 000 m2, zaś powierzchnia obiektów produkcyjnych 30 010 m2. Stocznia została zlikwidowana.

Na Odrze w granicach województwa dolnośląskiego, z wyjątkiem Wrocławia, brakuje infrastruktury służącej turystyce wodnej, w szczególności zaś żegludze pasażerskiej. Istniejące porty i nabrzeża zbudowane dla potrzeb żeglugi śródlądowej, ze względów bezpieczeństwa są mało przydatne do celów turystycznych i sportowych. Najlepsze warunki dla uprawiania turystyki wodnej panują we Wrocławiu, gdzie zlokalizowanych jest kilka przystani: Hala Targowa, Złota Kaczka, Kardynalska, Szczytnicka, Zwierzyniecka i Opatowiecka, a także nowo powstała Marina Śródmiejska. Brakuje tu jednak miejsca do cumowania dużych statków hotelowych.

Kanał Gliwicki - km 0+000 do 41+200 (od ujścia do rzeki Odry do portu w Gliwicach)

Kanał Gliwicki jest sztuczną drogą wodną klasy III zasilaną wodami zlewni rzeki Kłodnicy ze zbiornikami retencyjnymi Dzierżno Duże, Dzierżno Małe. Całkowita długość kanału wynosi 41,2 km, z czego 0,6 km przypada na port Gliwice. Z ogólnej długości Kanału odcinek długości 19,8 km znajduje się na terenie województwa opolskiego, natomiast 21,8 km Kanału usytuowane jest na terenie województwa śląskiego. Kanał podzielony jest przez 6 śluz o łącznym spadzie 43,60 m na odcinki jak podano poniżej:

·         S - 0 Odra (Jaz Januszkowice) - śluza Kłodnica 3,6 km, 

·         km 3+630 S - I śluza Kłodnica - śluza Nowa Wieś 4,2 km H = 10,40 m,

·         km 7+800 S - II śluza Nowa Wieś - śluza Sławięcice 7,3 km H = 6,20 m,

·         km 15+190 S - III śluza Sławięcice - śluza Rudziniec 6,5 km H = 6,25 m,

·         km 21+550 S - IV śluza Rudziniec - śluza Dzierżno 9,3 km H = 6,25 m,

·         km 30+890 S - V śluza Dzierżno - śluza Łabędy 7,6 km H = 10,30 m,

·         km 38+510 S - VI śluza Łabędy - Port Gliwice 2,7 km H = 4,20 m.

Kanał Gliwicki spełnia wymagania drogi wodnej III klasy (po niezbędnym odmuleniu), z dostępem dla statków z napędem mechanicznym i barek motorowych do 70 m długości (śluzy mają długość 72,0 m). Nie spełnia natomiast warunków wymaganych dla zestawów pchanych o długości 118-132 m. Ze względu na brak możliwości wydłużenia komór śluz, zestawy pchane o długości powyżej 70 m mogą być obsługiwane poprzez rozpięcie zestawów na elementy mieszczące się w komorach śluz. Szerokość kanału waha się pomiędzy 38,0 m i 41,0 m (licząc na poziomie zwierciadła wody przy normalnym poziomie żeglownym). Aktualnie głębokości tranzytowe wahają się w granicach 2,7-1,8 m (dla III klasy drogi wodnej minimalna głębokość kanału powinna wynosić 2,5 m , a głębokość tranzytowa 1,80 m). Najmniejsze głębokości tranzytowe na skutek zamulenia dna Kanału Gliwickiego występują na sekcjach V i VI - odcinki: śluza Dzierżno - śluza Łabędy (ok. 9,0 km) oraz śluza Łabędy - Port Gliwice (ok. 1,8 km), gdzie wynoszą ok. 1,8 m i to praktycznie tylko w osi kanału. Poza osią kanału głębokości kształtują się na poziomie 1,5÷1,0 m. Kanał Gliwicki wymaga niezwłocznego pogłębienia.

Na Kanale Gliwickim zlokalizowany jest Port Gliwice będący obecnie częścią Śląskiego Centrum Logistyki. Stanowi on jeden z elementów centrum logistycznego, do którego należą także baza magazynowa, terminal celny, stacja kolejowa, biura, parkingi i wolny obszar celny.

Co wpłynęło na rozwój danej gałęzi w danym regionie?

Na rozwój żeglugi śródlądowej wpłynął niewątpliwie fakt, iż obszar Śląska był od zawsze terenem mocno zindustrializowanym, przodującym w przemyśle górniczym, hutniczym, maszynowym i energetycznym terenem. Ponieważ transport śródlądowy skupia się głównie na przewozie ładunków masowych, jest stosunkowo tani i ekologiczny, modernizowano kanały i zdecydowano się na budowę Śląskiego Centrum Logistyki w Gliwicach.

Dane statystyczne

Województwo śląskie jest liderem w kraju pod względem przewozów międzyregionalnych (191 tys. t na trasie śląskie – dolnośląskie w 2010 r.). Z porównania przewozów ładunków żeglugą śródlądową według województw wynika, że z województwa śląskiego najwięcej ładunków przewożonych jest do województwa dolnośląskiego. Ładunki te to przede wszystkim węgiel kamienny przewożony poprzez Kanał Gliwicki i rzekę Odrę do Elektrociepłowni Wrocław. Na tej trasie największa w kraju jest też praca przewozowa, będąca iloczynem odległości i masy ładunku. W 2009 r. w regionie organizowana była także niewielka liczba przewozów na trasach województwo śląskie - zachodniopomorskie oraz wewnątrz województwa.

Przewóz ładunków transportem wodnym śródlądowym w latach 2011 -2016

Transport śródlądowy wykorzystywany jest głownie do przewozu ładunków masowych (materiały budowlane, ruda, złom, ropa naftowa, węgiel, koks oraz artykuły rolne i chemikalia), ale także sprawdza się w przemieszczaniu ładunków ponadgabarytowych i pasażerskich.

Przewozy transportem wodnym śródlądowym poszczególnych grup ładunków w latach 2011- 2016[tys. ton]

W roku 2017 wznowiono rzeczny transport węgla Odrzańską Drogą Wodną z portu w Gliwicach do Wrocławia. Od lipca do grudnia 2017 r. z Gliwic wypłynęły 293 barki, każda o ładowności do 500 ton. Przetransportowano około 127 tys. ton węgla.

Przewozy towarowe (głównie węgla z Gliwic do Wrocławia) w ostatnich latach wynoszą 400 – 600 tys. ton. Obsługę urządzeń technicznych (jazy, śluzy) dla ruchu żeglugowego na Kanale Gliwickim wykonuje zatrudnionych na stałe 50 osób. Stałą obsługę posiadają także zbiorniki wodne.

Firmy transportowe

Na Kanale Gliwickim zlokalizowany jest Port Gliwice będący obecnie częścią Śląskiego Centrum Logistyki. Stanowi on jeden z elementów centrum logistycznego, do którego należą także baza magazynowa, terminal celny, stacja kolejowa, biura, parkingi i wolny obszar celny. Jednym z głównych akcjonariuszy ŚCL jest przedsiębiorstwo Odratrans S.A. Port składa się z dwóch basenów, długość jego nabrzeży przeładunkowych wynosi 3.040 m, a postojowych i innych – 450 m. Port jest odpowiednio wyposażony, dysponuje urządzeniami przeładunkowymi o maksymalnym udźwigu 20 ton. Jego zdolność przeładunkowa oceniana jest na 2 mln ton rocznie. Wahania poziomu wody w porcie wynoszą zaledwie 0,5 m5 .

W Polsce największe szanse włączenia w systemy logistyczne ma port handlowy w Gliwicach, którego funkcje znacznie wykraczają poza standardowe usługi przeładunkowe i magazynowo – składowe. O możliwości wykorzystania portu handlowego w Gliwicach w realizacji funkcji logistycznych przede wszystkim zadecydowały następujące czynniki:

• korzystne połączenie z zapleczem (drogi kołowe, bocznica kolejowa),

• uniwersalny charakter portu (możliwość obsługi towarów masowych, jak i drobnicowych),

• znaczny potencjał magazynowo- składowy (90 tys. m², który także może być wykorzystany do składowania kontenerów),

• znaczna zdolność przeładunkowa (2mln ton rocznie),

• rezerwy zdolności przeładunkowej (zdolność przeładunkowa jest wykorzystana w ponad 70%).

Przykładem rozwoju zintegrowanego systemu logistycznego jest Śląskie Centrum Logistyki S.A., które rozpoczęło działalność w roku, 1989 jako Śląski Wolny Obszar Celny, spółka powołana do utworzenia i organizowania Wolnego Obszaru Celnego oraz zarządzania i administrowania portami w Gliwicach i Kędzierzynie-Koźlu. W roku 2002 została zmieniona nazwa spółki na Śląskie Centrum Logistyki Spółka Akcyjna a miasto Gliwice wnosząc aportem teren i nieruchomości gliwickiego portu stało się większościowym akcjonariuszem. Dziś Śląskie Centrum Logistyki S.A., to znana marka na rynku z kapitałem zakładowym 37.428.200,00 PLN. Spółka oferuje kompleksowe rozwiązania w zakresie logistyki i transportu, elastycznie dopasowane do indywidualnych potrzeb, zapewniając nowatorskie rozwiązania i zarządzanie zaawansowanymi projektami logistycznymi. Powierzenie obsługi logistycznej Śląskiemu Centrum Logistyki S.A. służy obniżeniu kosztów działalności producentów, jak i dystrybutorów. Gwarantuje oszczędności dzięki możliwościom operacyjnym, elastyczności, doświadczeniu w branży oraz poprzez szybkość działania, kompleksowość usług i stosowane systemy IT.

Nowej generacji technologia, nowoczesna infrastruktura oraz wysoko wykwalifikowany zespół pracowników, daje gwarancje najwyższej jakości. Na terenie 47,6ha przy ulicy Portowej 28 dysponują: • magazynami o pow. ok. 14500m²,

• placami składowymi o pojemności 70000 ton,

• portem śródlądowym,

• stacją i bocznicą kolejową - ok. 11km torów kolejowych,

• pomieszczeniami biurowymi o pow. 2400m².

Transport pasażerski (turystyczny)

Kanał Gliwicki

Jaskółkami turystycznego udostępnienia Kanału Gliwickiego są rejsy organizowane z Koźla statkiem „Silesia”, czy też z Mariny Gliwickiej statkiem „Foxtrot”. Te ostatnie mają swój klimat, bowiem oferują na pokładzie różnego rodzaju dodatkowe atrakcje –żywą muzykę (w czwartki) czy kulinaria (w piątki). Największym zainteresowaniem cieszą się jednak niedzielne dwuipółgodzinne rejsy z Gliwic do śluzy Dzierżno, w rejon kolonii kormoranów. Jak w piosence Piotra Szczepanika możemy oglądać latające i siedzące na drzewach ptaki, których kolonia nad jeziorem Dzierżno Duże obejmuje ok. 900 osobników.

Marina Gliwice, przystań turystyczna ulokowana w Porcie Gliwice na Kanale Gliwickim. To stąd odbywają się rejsy statkiem pasażerskim Foxtrot, działa tu wypożyczalnia łodzi motorowych i kajaków. W Gliwicach rozwija się turystyka wodniacka, a Kanał Gliwicki staje się celem wypraw nie tylko osób z okolicy, ale także z całej Polski, a nawet ze Świata. 26 maja 2016 przypłynęła do Mariny Gliwice łódź ze Szwajcarii dając dowód na to, że jest częścię europejskiej sieci dróg wodnych. Z Gliwic można dopłynąć do Amsterdamu, Paryża, a nawet do Marsylii!

Na pokładzie statku Foxtrot, którego portem macierzystym są Gliwice odbywają się rejsy turystyczne, a także tematyczne rejsy muzyczne i kulinarne. Najdalsze rejsy do Kędzierzyna-Koźla prezentujące uroki całego Kanału Gliwickiego są organizowane kilka razy w sezonie. Co niedzielę statek wyrusza na rejsy przez Śluzę Łabędy i do kolonii kormoranów. Organizujemy półkolonie letnie i imprezy urodzinowe dla dzieci, ciekawe wycieczki szkolne. Dla tych, którzy będą chcieli wypożyczyć łódź motorową z większym silnikiem organizowane są szkolenia motorowodne oraz przeprowadzane egzaminy na patent Sternika Motorowodnego.

Możliwość komunikacji z innym krajem

Wyruszając z Gliwickiego Portu można dopłynąć Odrą do Berlina (Niemcy) a także do Czech i innych państw europejskich tj. Francji, Holandii czy Szwajcarii.

Ciekawostki

Kanał Śląski

Kanał Śląski docelowo ma stanowić odgałęzienie do Wisły planowanego połączenia Odra-Dunaj i być integralną częścią Kanału Dunaj – Odra - Łaba. Projekty połączenia Odry i Wisły sięgają XIX wieku, ale od tego czasu udało się zrealizować jedynie kilka elementów tego systemu zlokalizowanych na Wiśle w województwie małopolskim. Ostatnie koncepcje budowy Kanału pochodzą z drugiej połowy lat 70–tych, kiedy to rozpoczęto prace projektowe Kanału Śląskiego, który połączyłby żeglowny odcinek Górnej Wisły z odrzańskim systemem dróg wodnych i przebiegałby na zdecydowanej długości przez województwo śląskie. Przewidywano wtedy etapową budowę kanału, z czego w pierwszej kolejności miał powstać odcinek wschodni, który zaczynałby się na górnym stanowisku stopnia wodnego „Dwory” w rejonie Oświęcimia i przebiegać miał na południe od miasta Tychy (Bieruń Stary), doliną rzeki Gostynki na północ od miasta Żory. Odcinek zachodni przebiegać miał od miasta Żory, na północ od miasta Rybnik, doliną rzeki Rudy i dalej przez Kuźnię Raciborską do portu w Koźlu nad Odrą. Ogólna długość Kanału Śląskiego wynosić miała ok. 95 km.

^{1. Transport śródlądowy najważniejsze informacje}

·        Transport śródlądowy, czyli żegluga śródlądowa, rozwija się na wszystkich zamieszkanych przez człowieka kontynentach. Rzeki są najstarszymi drogami transportowymi świata. W państwach dysponujących odpowiednim potencjałem gospodarczym i możliwościami inwestycyjnymi wiele rzek zostało uregulowanych lub skanalizowanych. Powstała infrastruktura liniowa i punktowa transportu wodnego śródlądowego.

·        Obiekty infrastruktury liniowej w żegludze śródlądowej można podzielić na naturalne i sztuczne. Do obiektów sztucznych infrastruktury liniowej należą swobodnie płynące rzeki i jeziora a do sztucznych np. kanały.

·        Do infrastruktury punktowej w transporcie śródlądowym można zaliczyć: porty śródlądowe, stocznie rzeczne, stopnie wodne np. śluzy i jazy

·        Port pasażerski jest przeznaczony wyłącznie do obsługi pasażerów, a port handlowy do obsługi ładunków.

·        Ze względu na wartość obrotów ładunkowych porty handlowe można podzielić na:
-Porty małe - przeładowujące do 100tyś masy ładunkowej rocznie
-średnie - przeładowujące do 500tyś rocznie
-porty duże -  ponad 500tyś rocznie

^{2. Infrastruktura liniowa w całej Polsce}

·        Kanał Śląski to nowa droga wodna, (niemal w całości będzie w woj. śląskim). Połączy Odrę z górną Wisłą. Trwają uzgodnienia z samorządami, co do jego przebiegu, chodzi m.in. o to by ominąć elementy kolizyjne infrastruktury i środowiska.

·        Transport intermodalny (połączenie kolei, transportu kołowego i dróg wodnych) to przyszłość. Na linii szerokiego toru i jej końcówce w Sławkowie w Śląskiem odnotowano w ub.r. 92-proc. wzrost przybyłych pociągów towarowych z Azji. To przypomina o powstaniu nowych centrów przeładunkowych dla uniwersalnych kontenerów, które wykorzystają nową drogę wodną łączącą Wisłę i Odrę - Kanał Śląski. O ile nowoczesna kolej i drogi ekspresowe nie są w tym trio niczym dziwnym, to temat tzw. ekskluzywnej żeglugi śródlądowej wymaga nadal wiele uwagi i trzeba się tym zająć.